1,4 miljoen Nederlanders betalen voor digitale krant

De krantenwereld heeft het zwaar. De afgelopen vier jaar liep het totaal aantal betaalde print oplages terug van 3 miljoen naar zo’n 2,6 miljoen. De markt voor (gecombinerde) digitale krantenabonnementen nam echter in dezelfde periode fors toe – van nog geen 92.000 oplages in 2011 naar bijna 1,4 miljoen aan het einde van 2014. Dat blijkt uit een analyse van de research redactie van Consultancy.nl.

Wereldwijd was de papieren krantenindustrie afgelopen jaar goed voor een omzet van circa $154 miljard, blijkt uit cijfers van accountants- en advieskantoor PwC. De omzet van papieren kranten loopt volgens het Big Four kantoor al vijf achtereenvolgende jaren terug en ook voor 2015 verwachten de onderzoekers geen verbetering. Nederland kampt met eenzelfde dalende trend, zo laat bijvoorbeeld een recent onderzoek van Deloitte zien dat de waarde van de advertentiemarkt in het krantensegment met 30% terugliep tussen 2010 en 2014.

Kaalslag in krantenland
De kaalslag in de Nederlandse krantenwereld wordt pas echt duidelijk wanneer de oplages over een langere periode worden bekeken. Een analyse van Consultancy.nl – aan de hand van data van HOI*, het FD, Deloitte en PwC – toont aan dat de vier grotere Nederlandse krantentitels in veertien jaar tijd meer dan 800.000 abonnees hebben verloren, wat neerkomt op circa 40% van hun betaalde oplages. Het AD, die in 2005 fuseerde met zeven regionale kranten, boekte de grootste val in oplages (-48%), zowel De Telegraaf als het NRC Handelsblad zagen hun oplages met ongeveer 40% afnemen, terwijl de betaalde oplage van De Volkskrant met een krimp van 31% het minst is gedaald.

Eind vorig jaar telde ons land zo’n 2,6 miljoen print abonnees**, waarvan bijna de helft (46%) in handen is van de grote vier landelijke dagbladen. In 2011 lag dit aantal op iets meer dan 3 miljoen, een daling van 15%. De grootste daling tussen 2011 en 2014 werd in het laatstgenoemde jaar genoteerd, toen het aantal oplages met 172.000 in de min ging.

De Telegraaf mag zich met 456.000 print abonnees de grootste betalende krant van Nederland noemen, een positie die het al decennia inneemt. Het AD, De Volkskrant en NRC Handelsblad volgen, waarbij het opvalt dat hun marktaandeel in de onderzochte periode ten opzichte van elkaar relatief stabiel is gebleven. De top 10 in termen van oplages wordt afgesloten door Dagblad De Limburger, De Gelderlander, Noordhollands Dagblad, Dagblad van het Noorden en De Stentor en Brabants Dagblad. Het Financieele Dagblad, de grootste zakelijke krant van Nederland, staat met zo’n 46.000 abonnees (65.000 in 2000) op plek 17.

Digitaal
In tegenstelling tot de papieren oplages is het aantal betaalde (gecombineerde) digitale abonnementen de afgelopen jaren geëxplodeerd***. Het totaal aantal oplages lag in 2011 nog op minder dan 92.000, maar realiseerde de afgelopen jaren een explosieve groei naar bijna 1,4 miljoen in 2014 – een duizelingwekkende stijging van 1400% in minder dan 4 jaar tijd. 99% van deze groei vond tussen 2012 en 2014 plaats. Belangrijkste oorzaken van de snelle groei zijn volgens analisten de opkomst van online, de dalende populariteit van print in zijn algeheel, en nieuwe businessmodellen van uitgevers, waarbij digitale abonnementen steeds vaker worden gebundeld met overige diensten/producten.

Opvallend genoeg ziet het landschap van (gecombineerde) digitale abonnees er heel anders uit dan de fysieke markt. De enige top 4 papieren speler in de digitale top 10 is De Telegraaf op de 4e plek met 98.000 betaalde oplages. De gecombineerde digitale top 10 wordt aangevoerd door Dagblad De Limburger met meer dan 135.000 betaalde digitale kranten, en ook #2 De Gelderlander en #3 Dagblad van het Noorden hebben meer dan 110.000 betalende digitale edities. Met een ledenbestand van 57.000 doet het FD het online een stuk beter dan puur offline, een feit dat ook geldt voor onder meer het Reformatorisch Dagblad en de Provinciale Zeeuwse Courant.

Digital only
Kijkend naar alleen digitale abonnementsvormen, dan loopt de Volkskrant voorop met 56.000 abonnees, gevolgd door NRC Handelsbald, AD en Telegraaf. Dagblad van het Noorden doet het opvallend goed met zo'n 14.900 betalende leden, net iets meer dan het FD, NRC Next en Leeuwarder Courant. In totaal hebben 233.000 klanten een digital only contract.

* Het instituut voor media auditing. Sinds begin 2015 is HOI onderdeel van de stichting Nationaal Onderzoek Multimedia (NOM).

** Hieronder worden begrepen de aantallen abonnementen die worden geleverd tegen een tarief dat gelijk is aan, of hoger ligt dan 25% van de standaard abonnementsprijs. Betaalde abonnementen met bijvoorbeeld een korting of een geschenkabonnement worden eneveneens in deze categorie meegenomen.

*** Het betreft een combi van print + digitaal en digitaal only abonnementen.